Έτσι τουλάχιστον ισχυρίζεται η ομοφυλόφιλη καθηγήτρια της αναπτυξιακής ψυχολογίας και ψυχολογίας της υγείας στο Πανεπιστήμιο της Γιούτας, Lisa Diamond, η οποία έχει προκαλέσει ενθουσιασμό αλλά και ανησυχία σε μέλη της ομοφυλοφιλικής κοινότητας.
Μετά από μια δεκαετή μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2009 στο βιβλίο της “Σεξουαλική Ρευστότητα“, που βραβεύτηκε από την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία, η Diamond τάραξε τα νερά, καθώς αμφισβήτησε την κυρίαρχη άποψη ότι η ομοφυλοφιλία είναι μια κατάσταση που δεν μπορεί να αλλάξει. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο η επιστημονική κοινότητα έχει αρχίσει να αναθεωρεί και ορισμένοι δεν διστάζουν να αποκαλέσουν την γενίκευση της άποψης αυτής ως μύθο.
Η Diamond μελέτησε εκατό γυναίκες για περισσότερα από δέκα χρόνια, καθώς μετέβαιναν από την εφηβεία στην ενηλικότητα και εντόπισε σημαντική μεταβλητότητα του σεξουαλικού προσανατολισμού, καθώς οι γυναίκες της έρευνας ερωτεύονταν διαδοχικά άντρες και γυναίκες, ενώ η σεξουαλική τους ταυτότητα άλλαζε παράλληλα με τις έλξεις τους. Οι μεταβολές αυτές δεν ήταν απαραίτητα πάντα εντυπωσιακές (μια ακραία μετατόπιση από τον ετεροφυλοφιλικό προσανατολισμό στον ομοφυλοφιλικό και το αντίθετο), αλλά επέτρεπαν στο πρόσωπο να αισθανθεί έλξη από περισσότερα φύλα ή ακόμη και από ένα μόνο πρόσωπο, το οποίο δεν χωρούσε προηγουμένως στα πλαίσια της σεξουαλικής του ταυτότητας.
Σε άλλη έρευνά της, η Diamond βρήκε ότι περισσότερες από μία στις τέσσερις γυναίκες που συμμετείχαν εγκατέλειψαν τις ομοφυλοφιλικές/αμφιφυλοφιλικές ταυτότητές τους μέσα σε ένα διάστημα πέντε ετών. Οι μισές εξ αυτών επανέκτησαν ετεροφυλοφιλικές ταυτότητες, ενώ οι μισές απέρριψαν όλους τους ταυτοτικούς προσδιορισμούς. Είναι αξιοσημείωτο μάλιστα ότι αυτές οι γυναίκες δεν διαφέρουν από εκείνες που διατήρησαν τις μη ετεροφυλοφιλικές τους ταυτότητες, ούτε ως προς την ηλικία στην οποία βίωσαν κομβικές εμπειρίες διαμόρφωσης της σεξουαλικής τους ταυτότητας, ούτε ως προς τους παράγοντες που επιτάχυναν την σεξουαλική τους αναζήτηση, ούτε και ως προς την ύπαρξη “ομοφυλοφιλικών ενδείξεων” κατά την παιδική ηλικία.
Παρόμοια μοτίβα, αν και με μικρότερη ένταση εμφανίζονται και στους άντρες. Σε έρευνα της Sabra Katz, καθηγήτριας εφηβικής υγείας στο Πανεπιστήμιο του Harvard, το 52% των μη ετεροφυλόφιλων ανδρών ηλικίας 18-26 ετών, που συμμετέσχε στην έρευνα, ανέφεραν αλλαγές στις σεξουαλικές τους έλξεις, που οδήγησε σχεδόν το 18% των συμμετασχόντων να μεταβάλει την σεξουαλική του ταυτότητα.
Σε μια έρευνά της παρόμοιου σχεδιασμού, η Katz διαπίστωσε ότι η πίστη στη μεταβλητότητα της σεξουαλικότητας αποτελούσε κυρίαρχο χαρακτηριστικό των προσώπων που εμφάνισαν ρευστότητα στις σεξουαλικές τους έλξεις.
Μια άλλη έρευνα της Diamond, βασισμένη σε διαχρονική μελέτη, οδήγησε στο συμπέρασμα ότι η ετεροφυλοφιλική ταυτότητα είναι η πιο σταθερή ταυτότητα (αλλάζει λιγότερο), ενώ η αμφιφυλοφιλική ταυτότητα είναι η πιο ασταθής (αλλάζει περισσότερο), τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. Στις γυναίκες, η ομοφυλοφιλική ταυτότητα είναι εξίσου ασταθής με την αμφιφυλοφιλική, ενώ αντίθετα οι άντρες με ομοφυλοφιλική ταυτότητα παρουσιάζουν μικρότερη σεξουαλική ρευστότητα από τους άνδρες με αμφιφυλοφιλική ταυτότητα.
Τέλος, μια αντιπροσωπευτική έρευνα του καθηγητή κοινωνιολογίας του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνιας Christopher Scheitle κατέληξε ότι η υψηλότερη θρησκευτικότητα σχετιζόταν με μεγαλύτερη σεξουαλική ρευστότητα στους συμμετέχοντες με ομοφυλοφιλική ταυτότητα. Η τάση αυτή, μάλιστα, επιβεβαιώθηκε ανεξάρτητα από τον συντηρητισμό ή τον φιλελευθερισμό των αντίστοιχων θρησκευτικών πεποιθήσεων.
Πλέον, έχει αρχίζει να γίνεται σαφής η περιπλοκότητα της ανθρώπινης σεξουαλικότητας. Όπως αναφέρει το πανεπιστήμιο του Stanford, μπορεί μετά από χρόνια, το ίδιο πρόσωπο να δει τις σεξουαλικές, ερωτικές ή αισθητικές έλξεις και ταυτότητές του να αλλάζουν, μετά από εμπειρίες σε ένα διαφορετικό περιβάλλον και αλληλεπίδραση με διαφορετικές κοινότητες, ή ως αποτέλεσμα προσωπικής και πνευματικής αναζήτησης, μιας σημαντικής καθοριστικής σεξουαλικής ή ερωτικής εμπειρίας, προσωπικής επιλογής ή και κάποιου συνδυασμού όλων αυτών ή και για κάποιον τελείως διαφορετικό λόγο.
Για τον λόγο αυτό, η Diamond παρακινεί την ομοφυλοφιλική κοινότητα να εγκαταλείψει τα επιχειρήματά της που στηρίζονται στο αμετάβλητο του σεξουαλικού προσανατολισμού (“born this way”), καθώς αυτά καθίστανται πλέον αντιεπιστημονικά, δεδομένων των όσων γνωρίζουμε από τη μελέτη των φυσικών αλλαγών των σεξουαλικών έλξεων ορισμένων προσώπων μέσα στο χρόνο.
Για μια πληρέστερη επιστημονική ανασκόπηση σχετικά με τη σεξουαλική ρευστότητα, μπορείτε να ανατρέξετε στο νέο μας οδηγό με τίτλο “Αλλάζει η ομοφυλοφιλία;“
12 Απαντήσεις
Πολυ ομορφη και σημαντικη προσπαθεια μπραβο.
Κανω κατηχητικο και ενα αγορι 15 ετων μου ειπε οτι ειναι ομοφυλοφιλος τι με συμβουλευετε να του πω?
Γι αυτο το λογο πι ακτιβιστές μιλαμε για σεξουαλικές πρακτικές που εναλλάσσονται, αλλά για σεξουαλικο προσανατολισμό που παραμένει ίδιο…Ο τίτλος παραπέμπει σε κάτι αλλο με την πρώτη ματιά. Η ρευστότητα, οι πειραματισμοί, οι καταπιεσμένες ταυτότητες που δε βγαίνουν προς τα εξω είναι τα πραματα που αναφέρονται σε αυτές τις έρευνες.
Ο ορισμός του σεξουαλικού προσανατολισμού (ως κατεύθυνσης των σεξουαλικών έλξεων) και η διάκρισή του από τις σεξουαλικές πρακτικές και την σεξουαλική ταυτότητα είναι πάντα ζητούμενο σε μια καλή έρευνα και πρέπει πάντα να τον λαμβάνουμε υπ’ όψιν. Πάντως, κοιτώντας το υλικό στους συνδέσμους που παραθέτουμε, ο ισχυρισμός σας δεν φαίνεται να επαληθεύεται:
“This perspective clashes with traditional views of sexual orientation as a stable and fixed trait…”
“Sexual fluidity in attractions was reported by 64% of women and 52% of men…”
“Change in attractions was reported by 63 % of
females and 50 % of males…”
“For some people, sexual orientation and attraction are very fixed; however, this is not the case for all…”
Πάντως, πρέπει να σημειώσουμε εδώ ότι μερικές έρευνες του άρθρου δεν μελετούν τον σεξουαλικό προσανατολισμό, αλλά την σεξουαλική ταυτότητα, που είναι διαφορετικό πράγμα.
Απλά λέει ότι δεν είναι absolute το sexual attraction όχι ότι αλλάζει. Διαστρεβλώνεται την πραγματικότητα.
Ποια “μέλη της ομοφυλοφιλικής κοινότητας” εξέφρασαν “ανησυχία” ή “ενθουσιασμό”, και πώς;
Τι παραδείγματα έχετε στο μυαλό από χρήση του “επιχειρήματος” του “born this way”, με ποια έννοια χρησιμοποιείται και προς απόδειξη ποιού συλλογισμού;
Η δημοσίευση αυτών των επιστημονικών ευρημάτων στη σελίδα σας ποιο συλλογισμό προσπαθεί να υποστηρίξει;
Ευχαριστούμε για τα ερωτήματα. Μερικά παραδείγματα:
https://medium.com/the-guardian/the-pansexual-revolution-how-sexual-fluidity-became-mainstream-20f951f150bb
https://bisexual.org/when-sexual-fluidity-is-turned-against-us/
Η κλασική μορφή της συλλογιστικής “born this way” είναι η εξής:
Η ομοφυλοφιλία οφείλεται σε γενετικώς προδιαθεσικούς παράγοντες. Οι γενετικώς προδιαθεσικοί παράγοντες δεν αλλάζουν κατά βούληση. Άρα, οι ομοφυλόφιλοι δεν μπορούν να αλλάξουν και άρα πρέπει να τους δεχόμαστε και να τους σεβόμαστε όπως είναι, γιατί ο προσανατολισμός τους είναι αποτέλεσμα της βιολογίας τους.
Αυτό χρησιμοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία για να προωθήσει τα δικαιώματα των σεξουαλικών μειονοτήτων, ωστόσο, πλέον έχει αρχίσει να χάνει την γοητεία και την χρησιμότητά του, κυρίως επειδή παρουσιάζει τους ομοφυλόφιλους ως θύματα της μοίρας.
Μία άλλη εκδοχή, ωστόσο, του ίδιου επιχειρήματος, πολύ συνηθισμένη, είναι η εξής:
Η ομοφυλοφιλία οφείλεται σε γενετικώς προδιαθεσικούς παράγοντες. Άρα, αν είσαι ομοφυλόφιλος, είναι ενάντια στη φύση σου να μην ζεις σύμφωνα με τις ομοφυλοφιλικές σου ορμές και οποιαδήποτε μεταβολή δεις κάποια στιγμή στον προσανατολισμό σου είναι αφύσικη και επικίνδυνη.
Αυτή η δεύτερη εκδοχή κάνει την συμβατική γκέι ζωή να μοιάζει μονόδρομο για πολλά νέα παιδιά που ακόμη ψάχνονται για την σεξουαλικότητά τους και συχνά τους στερεί την δυνατότητα να αναπτύξουν πλήρως το φάσμα του προσανατολισμού τους.
Η δημοσίευση αυτών και άλλων επιστημονικών ευρημάτων στον ιστότοπό μας σκοπεύει να βοηθήσει τους ομοφυλόφιλους κάθε ηλικίας να έχουν μια πιο σφαιρική και τεκμηριωμένη εικόνα για την προέλευση και την φύση του σεξουαλικού τους προσανατολισμού, που θα τους δώσει την δυνατότητα να κάνουν ελεύθερες επιλογές για την ζωή τους, απαλλαγμένες από ντετερμινισμούς, παρανοήσεις και μοιρολατρίες.
Όσον αφορά τις παραπομπές, δεν είμαι σίγουρος ότι διέκρινα κάποια “ανησυχία” μελών της φιλομόφυλης κοινότητας για τα ευρήματα της μελέτης, παρά μόνο για τη χρήση της μελέτης αυτής ως βιβλιογραφικής παραπομπής υπέρ της θεραπείας των ομοφυλόφιλων προς το πιο στρέιτ – όπως ήδη έχει συμβει: https://thinkprogress.org/ex-gay-fluidity-branding-dfaf5fe7f92/
Περισσότερο επί της ουσίας, λέτε: “Μία άλλη εκδοχή, ωστόσο, του ίδιου επιχειρήματος, πολύ συνηθισμένη, είναι η εξής: Η ομοφυλοφιλία οφείλεται σε γενετικώς προδιαθεσικούς παράγοντες. Άρα, αν είσαι ομοφυλόφιλος, είναι ενάντια στη φύση σου να μην ζεις σύμφωνα με τις ομοφυλοφιλικές σου ορμές και οποιαδήποτε μεταβολή δεις κάποια στιγμή στον προσανατολισμό σου είναι αφύσικη και επικίνδυνη. Αυτή η δεύτερη εκδοχή κάνει την συμβατική γκέι ζωή να μοιάζει μονόδρομο(…)” Κατ΄αρχήν θα βοηθούσε να το δείξετε και κάπου γραμμένο αυτό (για να αποδείξετε ότι δεν πρόκειται για απλώς θεωρητικά, ανώνυμα, απλώς υποτιθέμενα “πολύ συνηθισμένα” επιχειρήματα κακών προαγωγών της “γκέι ζωής”). Και το κυριότερο: το παραπάνω χαρακτηρίζεται από έλλειψη διάκρισης ανάμεσα στη σεξουαλική ταυτότητα, από τη μια, και τον τρόπο ζωής, από την άλλη.
“Η δημοσίευση αυτών και άλλων επιστημονικών ευρημάτων στον ιστότοπό μας σκοπεύει να βοηθήσει τους ομοφυλόφιλους κάθε ηλικίας να (…) κάνουν ελεύθερες επιλογές για την ζωή τους, απαλλαγμένες από ντετερμινισμούς, παρανοήσεις και μοιρολατρίες.” Μα η μελέτη μιλάει για τις προτιμήσεις ως προς το φύλο του ερωτικού συντρόφου, όχι για το αν κανείς επιλέξει την εγκράτεια ή όχι!
Αυτός είναι νομίζω ο (δίκαιος) λόγος που το άρθρο σας προκάλεσε αντίδραση: Άλλο να υποστηρίζετε την εγκράτεια ως εναλλακτικό τρόπο ζωής για έναν ομοφυλόφιλο, κι άλλο να μιλάτε για το ενδεχόμενο αλλαγής ερωτικού προσανατολισμού – μια συζήτηση που πάει χέρι-χέρι με τις πονεμένες ιστορίες της conversion therapy και δεν μπορεί να γίνει παρά με πολύ μεγαλύτερη διάκριση και προσοχή από όση έχω διαβάσει εδώ μέσα, και σίγουρα χωρίς την εσωτερικευμένη ομοφοβία που καμιά φορά διακρίνεται πίσω από τις γραμμές σας.
Αγαπητέ Νίκο, τον τελευταίο μήνα άκουσα δύο κοντινά μου πρόσωπα να μου λένε ότι οι ελξεις τους εξελίσσονται και πλέον αισθάνονται έλξη και προς μία γυναίκα. Εγώ προσωπικά δεν έχω ζήσει ποτέ μια τέτοια μεταβολή, όπως και οι περισσότεροι από τους γνωστούς μου ομοφυλόφιλους. Δεν μπορώ όμως να ακυρώσω την εμπειρία των αδελφών μου ούτε να θεωρήσω ότι είναι απλά μια πολύ σπάνια περίπτωση. Ειδικά από τη στιγμή που οι μεγάλες μελέτες δείχνουν ότι ο αμφιφυλοφιλικός προσανατολισμός είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση στα πρόσωπα με ομόφυλες έλξεις. Και επειδή ο αμφιφυλοφιλικός προσανατολισμός είναι από τη φύση του ρευστός αλλά από την άλλη προσφέρει περισσότερες επιλογές σε έναν Χριστιανό που βιώνει ομόφυλες έλξεις, πρέπει να διαλύσουμε τις υπάρχουσες προκαταλήψεις. Από κει και πέρα, επαναλαμβάνω ότι ποτέ δεν υποστηρίξαμε θεραπείες αλλαγής του σεξουαλικού προσανατολισμού και ότι ο προσανατολισμός δεν αλλάζει κατά βούληση.
Έτυχε να βρεθώ σε αυτό το άρθρο καιρό μετά τη δημοσίευση του.
Πρέπει να τονιστεί πως το γεγονός ότι σε κάποιους ανθρώπους παρατηρείται μεταβολή στην κυρίαρχη σεξουαλικότητα και η συνακόλουθη γενίκευση στο άρθρο “ο σεξουαλικός προσανατολισμός μπορεί να αλλάξει” μπορεί να οδηγήσει σε μια επικίνδυνη αποδοχή. Την αποδοχή των θεραπειών αλλαγής της σεξουαλικής ταυτότητας (conversion therapies). Πολλοί επιτήδειοι εκμεταλλευόμενοι τις ακόμα υπάρχουσες λανθασμένες απόψεις περί ομοφυλοφιλίας (ότι είναι πάθηση) διατείνονται ότι μπορούν να διώξουν / θεραπεύσουν την ομοφυλοφιλία. Αυτές οι “θεραπείες” όχι μόνο δεν έχουν αποτέλεσμα, αλλά είναι επικίνδυνες για την ψυχική υγεία των ατόμων. Η Αμερικανική ψυχολογική εταιρία σε μια επισκόπηση πολλών μελετών δεν βρήκε κάποια στην οποία να υπήρξαν ευρύματα που να έδειχναν επαρκή αποτελεσματικότητα .(https://www.apa.org/pi/lgbt/resources/therapeutic-response.pdf)
Γι’αυτό καλύτερα να αλλάξει έστω και τώρα ο τίτλος διότι θεωρώ πως ενδέχεται να επηρεάσει είτε τα ίδια τα gay/bi άτομα και να τα οδηγήσει σε τέτοιες απάτες είτε κάποιους γονείς να τα υποβάλλουν σε αυτές τις διαδικασίες.
Χρήσιμη η επισήμανση, Άρη. Έχουμε πει πολλάκις ότι δεν θεωρούμε την conversion therapy αποτελεσματική, αλλά η συζήτηση αυτή είναι μάλλον φιλολογικού ενδιαφέροντος, καθώς οι θεραπείες αυτές δεν διενεργούνται στην Ελλάδα. Για να συνδέσει λοιπόν κάποιος Έλληνας το άρθρο μας που μιλάει για την σεξουαλική ρευστότητα με την conversion therapy, μάλλον θα πρέπει να είναι πολύ προκατειλημμένος.
Sorry, guys, αυτήν ακριβώς την μεταβλητότητα του σεξουαλικού προσανατολισμού που δεν χωράει σε (άλλες) ταμπέλες δεν εκφράζει και η λέξη “queer”;
Ναι απλά είναι ομοφοβικοί