Τα πρόσωπα που βιώνουν ομόφυλες έλξεις –και ιδίως οι ομοφυλόφιλοι– παρουσιάζουν πολύ υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν αυτοκτονικό ιδεασμό ή και να προβούν σε απόπειρα αυτοκτονίας, συγκριτικά με τους ετεροφυλόφιλους. Οι έφηβοι που βιώνουν ομόφυλες έλξεις σκέφτονται σοβαρά την αυτοκτονία τουλάχιστον 3 φορές περισσότερο από ό,τι οι έφηβοι που δεν τις βιώνουν, ενώ είναι 5 φορές πιθανότερο να προβούν σε απόπειρα αυτοκτονίας. Μάλιστα έχει παρατηρηθεί ότι απόπειρες αυτοκτονίες που γίνονται από έφηβους που βιώνουν ομόφυλες έλξεις είναι 4 έως 6 φορές πιο σοβαρές και επικίνδυνες.
Μπροστά στον θανάσιμο αυτόν κίνδυνο, τεράστια σημασία έχει η ανταπόκριση των γονέων απέναντι στον αγώνα των παιδιών τους.
Κι αυτό γιατί, όταν υφίστανται την απόρριψη από την οικογένειά τους, οι έφηβοι που βιώνουν ομόφυλες έλξεις είναι 8,5 φορές πιθανότερο να προχωρήσουν σε απόπειρα αυτοκτονίας.
Επιπλέον, σημαντικός είναι και ο ρόλος του κοινωνικού περιβάλλοντος, καθώς κάθε περιστατικό προσωπικής σωματικής ή λεκτικής κακοποίησης και βίας προς τους ομοφυλόφιλους έφηβους, αυξάνει την πιθανότητα αυτοκαταστροφικής συμπεριφοράς μεσοσταθμικά κατά 250%.
Αυτές οι επιδράσεις είναι γνωστές και θα πρέπει να αποτελούν οδηγό για όλους, ανεξάρτητα από τον σεξουαλικό μας προσανατολισμό, στη συμπεριφορά μας απέναντι στους ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους νέους.
Ποια όμως είναι η επιρροή της θρησκευτικότητας στην όλη συνάρτηση; Δρα επιβαρυντικά ή προστατευτικά η θρησκευτική πίστη για τους αγαπημένους μας που βιώνουν ομόφυλες έλξεις; Αρκετές επιστημονικές μελέτες την τελευταία δεκαετία επιχείρησαν να απαντήσουν σε αυτό το σημαντικό και κρίσιμο ερώτημα.
Ο ρόλος της θρησκευτικότητας
Έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Επιθεώρηση Θρησκείας και Υγείας, μελέτησε 358 προσώπα που βίωναν ομόφυλες έλξεις και σχετίζονταν με ΛΟΑΤKI οργανώσεις στην Αυστρία και διαπίστωσε ότι οι θρησκευόμενοι ανέφεραν λιγότερες απόπειρες αυτοκτονίας σε σχέση με τους μη θρησκευόμενους. Επιπλέον, οι θρησκευόμενοι ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι λάμβαναν σημαντικά περισσότερη κοινωνική υποστήριξη από την οικογένειά τους και γενικά, συγκριτικά με τους μη θρησκευόμενους. Τέλος, οι θρησκευόμενοι ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι δήλωσαν πως είχαν βιώσει σημαντικά λιγότερα περιστατικά λεκτικής, σωματικής ή σεξουαλικής βίας, σε σχέση με τους μη θρησκευόμενους.
Μία άλλη μελέτη σε 2.949 ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους νεαρούς ενήλικες, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό “Ανάλεκτα Μελετών Αυτοκτονίας“, διαπίστωσε ότι η επιλογή ενός προσώπου να εγκαταλείψει την θρησκεία του οδηγούσε σε αύξηση της συχνότητας εμφάνισης αυτοκτονικών σκέψεων και της πιθανότητας να προβεί σε απόπειρα αυτοκτονίας. Επίσης, παρατηρήθηκε ότι η ύπαρξη εσωτερικευμένης ομοφοβίας χωρίς συνοδά προβλήματα δεν συνδεόταν με απόπειρες αυτοκτονίας κατά το τελευταίο 12μηνό, ενώ αντίθετα η ομοφοβική στάση των γονέων με βάση τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, καθώς και η επιλογή του νέου ή της νέας να εγκαταλείψει την θρησκεία του και την θρησκευτική του κοινότητα συνδέονταν με περισσότερες απόπειρες αυτοκτονίας.
Η διαπίστωση αυτή έχει σημαντικές συνέπειες για την κλινική πράξη, καθώς οι άμεσες παρεμβάσεις που εστιάζουν στη μείωση της αυτοκτονικότητας μόνο μέσω της ελλάττωσης της εσωτερικευμένης ομοφοβίας μπορεί να είναι αναποτελεσματική για τους θρησκευόμενους ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους νέους. Αντίθετα, η βελτίωση των σχέσεων του προσώπου με τους γονείς τους και τη θρησκευτική τους κοινότητα μπορεί να αποτρέψει επιτυχέστερα μια απόπειρα αυτοκτονίας, συγκριτικά με την απλή βελτίωση της αυτοεικόνας του.
Τρίτη μελέτη με δείγμα 24.626 φοιτητών που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Επιθεώρηση Συναισθηματικών Διαταραχών” διαπίστωσε ότι οι φοιτητές που βίωναν ομόφυλες έλξεις και δήλωναν αθεϊστές ή αγνωστικιστές είχαν περισσότερες πιθανότητες να “ευχηθούν να ήταν νεκροἰ” συγκριτικά με τους ομοφυλόφιλους φοιτητές που είχαν άλλες θρησκευτικές πεποιθήσεις. Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι τα πρόσωπα που βιώνουν ομόφυλες έλξεις είναι πιθανότερο από τους ετεροφυλόφιλους συμφοιτητές τους να αναφέρουν αυτοκτονικό ιδεασμό και σχεδιασμό, ανεξαρτήτως από τα θρησκευτικά ή φιλοσοφικά τους πιστεύω.
Τέλος, μια μετα-ανάλυση της σχετικής επιστημονικής βιβλιογραφίας, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό “Ανάλεκτα Μελετών Αυτοκτονίας” συμπέρανε ότι η θρησκευτικότητα και η συμμετοχή σε θρησκευτικές ακολουθίες λειτουργούσε προστατευτικά ενάντια στις απόπειρες αυτοκτονίας, ακόμη κι όταν σταθμιζόταν ο παράγοντας της κοινωνικής υποστήριξης.
Η θρησκευτικότητα, κατά τους μελετητές αποτρέπει τις απόπειρες αυτοκτονίας, παρέχοντας πρόσβαση σε μια υποστηρικτική κοινότητα, διαμορφώνοντας τις απόψεις του προσώπου σχετικά με την αυτοκτονία, παρέχοντας μια πηγή ελπίδας και ένα πλαίσιο για την κατανόηση του πόνου στη ζωή μας.
Επιπλέον, οι συντάκτες υπογράμμισαν ότι διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις παρέχουν διαφορετικό βαθμό προστασίας.
Οι μελέτες αυτές μάς βοηθούν να κατανοήσουμε το φλέγον αυτό ζήτημα από μια άλλη σκοπιά. Δυστυχώς, υπάρχουν και στη χώρα μας ορισμένοι ΛΟΑΤΚΙ ακτιβιστές, που παρασυρμένοι από τις προκαταλήψεις τους ενάντια στη θρησκεία, τείνουν να διαμορφώνουν άποψη για το θέμα μάλλον από ανέκδοτες ιστορίες παρά με βάση τα επιστημονικά δεδομένα. Γι’ αυτό, κάθε φορά που στην επικαιρότητα έρχονται οι απόψεις της Εκκλησίας για το ζήτημα της ομοφυλοφιλίας, ακούγονται οι γνωστές κραυγές (“αυτός ο ομοφοβικός σκοταδισμός ωθεί τους εφήβους μας σε αυτοκτονία”). Κι όμως, τα επιστημονικά δεδομένα δεν συμφωνούν.
Αντιμετωπίζοντας το πρόβλημα
Η ζωή είναι δυσκολότερη για μας, τους ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άνδρες και γυναίκες, όμως είναι λάθος να προσπαθούμε να δώσουμε μονοσήμαντες ερμηνείες σε σύνθετα προβλήματα. Η ομοφοβία τριγύρω μας είναι μια θλιβερή πραγματικότητα, όμως δεν είναι το μόνο μας πρόβλημα, όπως είχαμε αναλύσει και στο παλαιότερο άρθρο μας “Δεν είναι μόνο η ομοφοβία“. Πολύ επιβαρυντικός παράγοντας είναι πρωτίστως η απόρριψή των παιδιών από την οικογένειά τους. Επιπλέον, η ελευθεριότητα, η μοναξιά, η απόρριψη από τους ερωτικούς συντρόφους και, φυσικά, η αμαρτία έχουν όλες τη συνεισφορά τους και το τίμημά τους στην ψυχική και πνευματική μας υγεία.
Από την άλλη, όμως, θρησκευτική κοινότητα με θρησκευτική κοινότητα διαφέρει. Γι’ αυτό, οι Ορθόδοξες χριστιανικές κοινότητες πρέπει να υποδέχονται και να υποστηρίζουν τα πρόσωπα που βιώνουν ομόφυλες έλξεις χωρίς προκαταλήψεις και χωρίς εκπτώσεις. Η αγάπη που δείχνουμε προς τους αδελφούς μας στην ενορία, στο κατηχητικό, στο σπίτι είναι ένας ζωντανός καθρέφτης της αγάπης μας προς τον Θεό. Δυστυχώς, έχουν υπάρξει πολλοί Bobby Griffith κι έχουν βιώσει την απόρριψη από αυτούς που θα έπρεπε να τους αγαπούν σαν τον εαυτό τους. Και στη σημερινή Ορθόδοξη Εκκλησία υπάρχουν τέτοια περιστατικά απόρριψης και πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε. Για να σώσουμε ζωές. Για να μην επιτρέψουμε σε ορισμένα μελανά σημεία να χαλάνε τη μεγάλη εικόνα, η οποία δείχνει πως η θρησκευτικότητα μπορεί να λειτουργεί προστατευτικά απέναντι στην αυτοκτονία.
