Ο Mark Yarhouse είναι καθηγητής ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Ρίτζεντ της Βιρτζίνιας, ο οποίος έχει μελετήσει διεξοδικά το ζήτημα της σεξουαλικής ταυτότητας και προωθεί τον διάλογο μεταξύ των ανθρώπων που προσεγγίζουν από διαφορετική σκοπιά το ζήτημα. Έχει δημοσιεύσει περισσότερα από 80 άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά και είναι συγγραφέας βιβλίων, όπως “Η Ομοφυλοφιλία και ο Χριστιανός: Οδηγός για γονείς, κληρικούς και φίλους” και “Κατανοώντας την Σεξουαλική Ταυτότητα: Οδηγός για Κατηχητές”.
Πρόσφατα, ηγήθηκε μιας έρευνας, η οποία σκόπευε να μελετήσει τα χαρακτηριστικά των γάμων μεικτού προσανατολισμού, δηλαδή των γάμων εκείνων, όπου το ένα μέλος είναι αποκλειστικά ετεροφυλόφιλο, ενώ το άλλο βιώνει ομόφυλες έλξεις. Προηγούμενες έρευνες είχαν καταδείξει ότι μόνο το ένα τρίτο των ζευγαριών μεικτού προσανατολισμού προσπάθησε να περισώσει τον γάμο του μετά την αποκάλυψη των ομόφυλων έλξεων του ενός συζύγου και ότι από αυτούς μόνο οι μισοί τα κατάφεραν να μείνουν μαζί για περισσότερα από τρία χρόνια. Οι ερευνητές θέλησαν να μελετήσουν τα χαρακτηριστικά αυτών των ζευγαριών και να ανακαλύψουν τους λόγους που κάποια ζευγάρια πετυχαίνουν να διατηρήσουν τον γάμο τους. Στην έρευνα, έλαβαν μέρος 106 σύζυγοι που βιώνουν ομόφυλες έλξεις και 161 ετεροφυλόφιλοι σύζυγοι, που προσεγγίστηκαν μέσω οργανισμών που παρέχουν πληροφόρηση σε τέτοια ζευγάρια ή μέσω διαδικτυακών διαφημίσεων. Τα αποτελέσματα της έρευνας ήταν άκρως διαφωτιστικά, καθώς διέψευσαν κάποιες εντυπώσεις που υπάρχουν συχνά για αυτούς τους γάμους ενώ επιβεβαίωσαν κάποιες άλλες.
Από τους συμμετέχοντες που βίωναν ομόφυλες έλξεις, το 36% προσδιορίζονταν ως ομοφυλόφιλοι, το 29% ως αμφισεξουαλικοί, το 8,5% ως ετεροφυλόφιλοι, ενώ υπήρχαν και άλλες απαντήσεις.
Ανάμεσα σε άλλα ευρήματα, μελετήθηκε ο χρόνος και ο τρόπος με τον οποίο έγινε η αποκάλυψη για την ύπαρξη των ομόφυλων έλξεων. Το 48% δήλωσε πως η αποκάλυψη έγινε μετά τον γάμο, το 24% ότι έγινε πριν την σύναψη σχέσης, το 11,5% ότι έγινε με την πρώτη τους γνωριμία και το 10% ότι έγινε πριν τον γάμο. Στο 73,5% των περιπτώσεων, η αποκάλυψη για τις ομόφυλες έλξεις έγινε οικειοθελώς από το μέλος που τις βιώνει. Το γεγονός της αποκάλυψης αυτής, όπως είναι αναμενόμενο, προκάλεσε έντονα συναισθήματα, όπως η ανακούφιση, η ειρήνη αλλά και η σύγχυση και η ανησυχία.
Δεδομένων των δυσκολιών που έχει να αντιμετωπίσει ένας τέτοιος γάμος, μελετήθηκαν τα κίνητρα που έσπρωξαν τα μέλη που βιώνουν τις ομόφυλες έλξεις να παντρευτούν. Κατά μέσο όρο, η γνωριμία πριν από τον γάμο είχε διαρκέσει για δύο χρόνια. Τα κυριότερα κίνητρα ήταν η ανάγκη συντροφιάς (84%), ο έρωτας (81%), η επιθυμία για την δημιουργία οικογένειας (80%) και η πεποίθηση ότι αυτό ήταν το σωστό (75%). Αντίθετα με όσα θα περιμέναμε, η μεγάλη πλειονότητα δήλωσε ότι δεν παντρεύτηκε για να αποκρύψει τις ομόφυλες έλξεις του, ούτε επειδή δεχόταν πίεση από την οικογένεια.
Μετά την αποκάλυψη της ύπαρξης των ομόφυλων έλξεών τους, αρκετοί συμμετέχοντες προσπάθησαν να κρατήσουν τον γάμο τους ζωντανό, είτε επειδή αγαπούσαν τον/την σύζυγό τους, είτε για χάρη των παιδιών τους, είτε διότι ένιωθαν ότι είχαν δημιουργήσει έναν καλό γάμο, ή σπανιότερα για θρησκευτικούς λόγους.
Φυσικά, όπως καταδεικνύουν οι στατιστικές, μια τέτοια προσπάθεια δεν είναι εύκολη. Η επικοινωνία μεταξύ των συζύγων, η κοινωνική στήριξη, η ύπαρξη ορίων στη γαμήλια σχέση, ο επανακαθορισμός της σχέσης και η πνευματική ζωή είναι τα κύρια μέσα διαχείρισης που επιστρατεύουν. Πολύ σημαντικό είναι οι σύζυγοι να αισθάνονται δεσμευμένοι για την πρόοδο της σχέσης και αυτό είναι ένα στοιχείο που ενισχύεται πολύ από την πνευματική ζωή.
Η προσπάθεια αυτή, όταν γίνεται, φαίνεται ότι έχει αποτέλεσμα, καθώς το 61% των συμμετεχόντων απάντησε ότι αισθάνεται θετικά ή πολύ θετικά για την δυναμική του γάμου τους. Το καλύτερο στοιχείο ενός γάμου για τους συζύγους που βιώνουν ομόφυλες έλξεις είναι η φιλία μεταξύ των συζύγων, η υποστήριξη και η συντροφικότητα.
Στο σημείο αυτό, τα ετεροφυλόφιλα μέλη έδωσαν κάπως διαφορετικές απαντήσεις. Το 46% των συζύγων αισθανόταν όντως θετικά ή πολύ θετικά για την δυναμική του γάμου τους, αλλά το 34% το προσέγγιζε αρνητικά ή πολύ αρνητικά. Το καλύτερο στοιχείο του γάμου για τους ετερόφυλους συζύγους ήταν η φιλία μεταξύ των συζύγων, η συντροφικότητα και η τρυφερότητα. Ωστόσο, ιδιαίτερα προβληματικά αναδεικνύονται το σεξ και η ερωτική οικειότητα.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την επιβίωση των γάμων μεικτού προσανατολισμού φαίνεται ότι είναι οι εξωσυζυγικές σχέσεις. Δυστυχώς, το 44% των συμμετεχόντων που βιώνουν ομόφυλες έλξεις δήλωσαν ότι έχουν εμπλακεί σε τουλάχιστον μία εξωσυζυγική σχέση. Η πρώτη εξωσυζυγική σχέση άρχιζε κατά μέσο όρο 7,5 χρόνια μετά την τέλεση του γάμου, δηλαδή πολύ νωρίτερα από τον χρόνο που ξεκινούν οι απιστίες αυτές στον γενικό πληθυσμό. Κατά μέσο όρο, οι άπιστοι σύζυγοι είχαν συνάψει τρεις εξωσυζυγικές σχέσεις με άτομα του ίδιου φύλου και μία σχέση με άτομο του άλλου φύλου. Επιπλέον, ανεξάρτητα από την πιστότητά τους προς τον/την σύζυγό τους, η πλειοψηφία των συμμετεχόντων δήλωσε ότι κατά την διάρκεια της συνουσίας με τον ετεροφυλόφιλο σύζυγο είχε ομοσεξουαλικές φαντασιώσεις.
Τέλος, μια συχνή υπόθεση είναι ότι ένας ετεροφυλοφιλικός γάμος θα μειώσει τις ομόφυλες έλξεις και θα αυξήσει τις ετερόφυλες. Η υπόθεση αυτή δεν επιβεβαιώθηκε από τα ευρήματα της έρευνας. Αντίθετα, η υποκειμενική αίσθηση των συμμετεχόντων ήταν πως οι ομόφυλες έλξεις τους σημείωσαν μικρή αύξηση στην έντασή τους σε σχέση με πριν από τον γάμο, ενώ οι ετερόφυλες έλξεις σημείωσαν μικρή εξασθένιση.
Η σημασία αυτής της πρωτοποριακής έρευνας, που επιχείρησε να μελετήσει πτυχές από την ζωή των ζευγαριών μεικτού προσανατολισμού, είναι πολύ σημαντική, καθώς δείχνει πως καταρχήν ένας τέτοιος γάμος είναι δυνατός και μάλιστα προσφέρει συνήθως σημαντική ποιοτική ικανοποίηση και για τα δύο μέλη. Όμως, τα αποτελέσματα αυτά θα πρέπει να διαβαστούν σε συνάρτηση με προηγούμενες έρευνες που δείχνουν ότι η αποκάλυψη των ομόφυλων έλξεων στον έτερο σύζυγο κατά την διάρκεια του γάμου προκαλεί συνήθως ισχυρό κλονισμό, που οδηγεί στα 2/3 των περιπτώσεων στην άμεση λύση του. Γι’ αυτό, καλό είναι οποιαδήποτε σχετική συζήτηση να έχει προηγηθεί νωρίτερα στην σχέση του ζευγαριού και πάντως πριν από τον γάμο.
Έπειτα, η έρευνα μάς ξεκαθαρίζει ότι ο γάμος δεν είναι η μαγική λύση που θα μας κάνει ετεροφυλόφιλους (ή έστω πιο ετεροφυλόφιλους). Ο άνδρας και η γυναίκα που βιώνουν ομόφυλες έλξεις θα συνεχίσουν να τις βιώνουν και μετά τον γάμο τους με την ίδια περίπου ένταση και συχνότητα. Ας το έχουμε αυτό υπ’ όψιν μας, όπως κι αν αυτοπροσδιοριζόμαστε. Εξάλλου, ένας καλός γάμος έχει τόσες άλλες ομορφιές να μας χαρίσει.
